zarządzanie jakością

  • Dla firmy, która z powodzeniem działa na całym świecie, obowiązują tylko najwyższe standardy jakości. Nieustannie inwestujemy w badania i rozwój, aby wyprzedzać dzisiejsze, najnowsze wymagania dzięki nowym, zaawansowanym technicznie materiałom i technologiom przetwórczym. Rygorystyczne reguły zapewniają, że każdy pojedynczy proces jest przedmiotem ścisłej kontroli jakości, od momentu inspekcji surowca po produkt końcowy i może być śledzony wstecznie do materiału bazowego, jeżeli jest to konieczne. Konsekwentnie nasza produkcja certyfikowana jest zgodnie z DIN EN ISO 9001 i DIN EN ISO 13485.
  • Nasz system zapewnienia jakości stale monitoruje produkty od momentu ich pojawienia się w dziale przyjęcia towaru jako surowca, aż do momentu ich wysyłki jako gotowe półwyroby. Pozwala to nam na zagwarantowanie najwyższych możliwie standardów jakościowych i istotnie zapobiega błędom i reklamacjom. Proces ten wiąże się z różnorodnymi testami na każdym etapie produkcji, jak pokazuje sąsiadująca infografika.
  • Międzynarodowy standard DIN EN ISO 13485 dotyczy zarówno dostarczanych wyrobów medycznych, jak i usług powiązanych. Głównym celem tej międzynarodowej normy jest ujednolicenie wymagań prawnych dotyczących systemów zarządzania jakością wyrobów medycznych.

    Następujące działy Ensinger GmbH są certyfikowane zgodnie z ISO 13485:

    • Półwyroby
    • Wtrysk
    • Profile przemysłowe
    • Kompaundy
    • Obróbka

    Wszystkie nasze materiały MT są produkowane zgodnie z kontrolowaną recepturą. Gwarantuje to, że klient otrzymuje zawsze porównywalne materiały do zastosowań medycznych. Nasz system zarządzania jakością zgodny z normą ISO 13485 zapewnia, że wszystkie wymagania dotyczące materiału do zastosowań medycznych są spełnione, kontrolowane i dokumentowane. Ponadto, historia zmian jest dokumentowana dla każdego produktu MT. Przestrzeganie tej międzynarodowej normy zapewnia również, że testy biokompatybilności są przeprowadzane na półproduktach w regularnych odstępach czasu, a także po każdej zmianie składu lub innych istotnych zmianach w procesie produkcyjnym.

    Opakowanie

    Opakowanie wyrobów medycznych jest ważnym aspektem ochrony produktu przed korozją, zanieczyszczeniem i uszkodzeniem. Produkt musi być chroniony przed wysoką wilgotnością, kurzem i brudem, ekstremalnymi temperaturami oraz bezpośrednim działaniem promieni słonecznych podczas transportu i przechowywania w firmie Ensinger lub u klienta. W zależności od wymagań klienta, można to zapewnić za pomocą folii lub rękawów, które można elastycznie dostosowywać do produktu, do pewnego stopnia nawet skurczyć lub zastosować w kilku warstwach. Produkt może być również czyszczony lub myty i sterylizowany w razie potrzeby.

    Certyfikaty

    Kompetentne zarządzanie jakością znajduje odzwierciedlenie również w pełnej identyfikowalności. Zasada ta ma ogromne znaczenie w technologii medycznej i farmaceutycznej. Zapewniając spójną dokumentację poszczególnych etapów procesu, zapewniono pełną identyfikowalność w firmie Ensinger. Aby to zapewnić, Ensinger wydaje certyfikaty zgodności tylko dla konkretnych zamówień, tak aby ustalić bezpośrednie odniesienie certyfikatów do odpowiednich, dostarczonych towarów. W rezultacie minimalizuje to ryzyko, że nawet produkcje specjalne niezgodne z wymogami dotyczącymi biokompatybilności przypadkowo otrzymają certyfikat i jako takie zostaną wprowadzone na rynek.

  • Identyfikowalność jest dla firmy Ensinger bardzo ważnym instrumentem umożliwiającym określenie i prześledzenie całego łańcucha technologicznego materiału w dowolnym momencie. Decydujące znaczenie w tym względzie ma metoda "śledzenia w górę" ("upstream tracing"). Celem śledzenia w górę łańcucha dostaw jest możliwość szybkiego i szczegółowego ustalenia przyczyn i stron odpowiedzialnych za wszelkie problemy z elementami czy materiałami. Powinno to zapewnić jak najszybszą identyfikację i eliminację źródeł błędów. Ponadto, można szybko poinformować innych klientów, których może to dotyczyć, aby zapobiec dalszym szkodom. Z tego powodu Ensinger wydaje certyfikaty tylko dla konkretnych zamówień.

zapewnienie jakości

  • Portfolio produktów Ensinger zawiera materiały, które posiadają wiele różnych dopuszczeń, w tym dotyczące następujących obszarów:

    • Bezpośredniego kontaktu z żywnością (zgodnie z FDA, BfR, 1935/2004/EC, 10/2011/EC, 3A SSI, etc.)
    • Biokompatybilności (zgodnie z ISO 10993, USP Klasa VI, etc.)
    • Kontaktu z wodą pitną (w tym KTW, DVWG, WRAS, NSF61, etc.)
    • Palności (w tym UL94, etc.)
    • jak również inne testy kwalifikujące materiały w następujących branżach:
      • Ropy naftowej i gazu
      • Przemysłu lotniczego i kosmicznego

    W zależności od materiału i w ścisłej współpracy z dostawcami granulatów oraz instytutami testowymi, oferujemy naszym klientom wystawienie wymienionych potwierdzeń dla materiałów. W celu zapewnienia niezakłóconej identyfikowalności, potwierdzenia te są wystawiane przez Ensinger tylko w bezpośrednim odniesieniu do faktycznego zamówienia oraz do dostarczonego materiału.

  • Półwyroby firmy Ensinger dla przemysłu spożywczego produkowane są zgodnie z wymogami następujących europejskich przepisów prawnych dotyczących zgodności w zakresie kontaktu z żywnością:

    • Rozporządzenie (WE) nr 1935/2004
    • Rozporządzenie (WE) nr 2023/2006
    • Rozporządzenie (UE) nr 10/2011

    Dodatkowo, oprócz Rozporządzenia Komisji (UE) nr 10/2011, która ma zastosowanie w całej Europie, produkty Ensinger są również zgodne ze szczegółowymi przepisami, takimi jak dopuszczenie FDA dla surowców i zalecenia dotyczące przydatności tworzyw sztucznych do kontaktu z żywnością wydanymi przez Federalny Instytut Oceny Ryzyka (BfR). Deklaracja jest dostarczana przez Dział Techniczny firmy Ensinger wraz z potwierdzeniem każdego indywidualnego zamówienia.

  • Produkty wytwarzane przez Ensinger dla przemysłu spożywczego są zgodne z obowiązującymi dyrektywami FDA dotyczącymi surowców.

    • Dowiedz się więcej o FDA

    Ensinger wydaje certyfikaty zgodnie z wymogami FDA dla półwyrobów przeznaczonych do wielokrotnego kontaktu z żywnością. Deklaracja zgodności jest dostarczana przez Dział Techniczny firmy Ensinger wraz z potwierdzeniem każdego indywidualnego zamówienia.

    Na żądanie, dostępne są również produkty specjalne, których granulaty są zgodne z innymi międzynarodowymi standardami, takimi jak:

    • NSF/ANSI standard 51 "Materiały na urządzenia przemysłu spożywczego"
    • 20-25 3-A Przepisy Sanitarne
  • Woda pitna nie wchodzi w zakres wytycznych dotyczących produkcji żywności, ale jest kontrolowana zgodnie ze specjalnymi przepisami, które nie zostały jeszcze ujednolicone na szczeblu międzynarodowym.

    Ponieważ woda pitna jest często stosowana do przygotowywania żywności, zarówno jako składnik produkcyjny, jak i w procesach czyszczenia, firma Ensinger oferuje półwyroby z granulatów zgodnych z następującymi specjalnymi przepisami:

    • Niemcy - Tworzywa sztuczne wchodzące w kontakt z wodą pitną (KTW)
    • Wielka Brytania - WRAS (Water Regulations Advisory Scheme)
    • USA - NSF 61 (National Sanitation Foundation)

    Przepisy poszczególnych krajów dotyczące badań nie mogą być przenoszone do innych krajów, ale muszą być sprawdzane indywidualnie w każdym przypadku. Jednakże są one podobne w zakresie orzekania o  przydatności materiałów do konkretnych warunków stosowania wody pitnej. Są one porównywalne według KTW, WRAS i NSF 61 i są podzielone na trzy kategorie: woda zimna (np. do 23 °C), woda ciepła (np. do 60 °C) i woda gorąca (np. do 85 °C).

    Podobnie jak w przypadku przydatności do kontaktu z żywnością, surowce przeznaczone do kontaktu z wodą pitną muszą sprostać odpowiednim testom migracji. Z reguły producenci granulatów zlecają przeprowadzenie tych badań migracji w celu kwalifikacji odpowiednich materiałów, przy czym sami decydują, zgodnie z którymi przepisami regionalnymi badania te mają zostać wykonane.

  • Ensinger oferuje szeroką gamę materiałów biokompatybilnych (produkty MT) z różnymi możliwościami sterylizacji produktów, od urządzeń medycznych po krótkoterminowe implanty.

    Biokompatybilność materiałów i produktów medycznych jest certyfikowana zgodnie z wymogami:

    • ISO 10993 
    • USP Klasa VI

    Biokompatybilność potwierdzona przez firmę Ensinger obowiązuje tylko dla półwyrobów. Elementy gotowe, po wszystkich etapach obróbki,  muszą zostać przebadane i dopuszczone przez producenta elementu.

    Zgodność z FDA jest również często stosowana w dziedzinie technologii medycznych w celu dostarczenia użytkownikom ważnych informacji na temat oceny ryzyka. Ponieważ surowce stosowane w sektorze medycznym są w większości zgodne z wymogami FDA, można je odpowiednio certyfikować na podstawie poszczególnych zamówień, aby zagwarantować ich bezproblemową identyfikowalność.

    Dodatkową zaletą jest to, że Ensinger posiada w swoich zakładach produkcyjnych sześć certyfikowanych pomieszczeń czystych (cleanroomów). Miejsca te są wykorzystywane do produkcji produktów specjalnych do zastosowań w przemyśle półprzewodnikowym i technologii medycznej. Dzięki zastosowaniu 3-stopniowej zasady kaskadowej, układ pomieszczeń sterylnych jest ultranowoczesnym, zaawansowanych technologicznie obiektem, który spełnia wymagania normy DIN EN ISO 14644-1 Klasa 8 / EU GMP Klasa D.

  • Portfolio produktów Ensinger zawiera materiały o specjalnych właściwościach odporności ogniowej, ocenione na podstawie odpowiednich badań.

    Określenie klasy palności zgodnie z UL94 przeprowadzanie jest zasadniczo na surowcu. Poza badaniami na podstawie specyfikacji UL bądź w akredytowanych przez UL laboratoriach,UL prowadzi własny wykaz (używanie tzw. żółtej karty). Z tego względu należy rozróżnić materiały, które znalazły się na takiej liście i te, które spełniają jedynie wymagania odpowiedniej klasyfikacji UL (bez wciągania na listę). Jeżeli wymagane są materiały do specjalnych zastosowań, które znajdują się na liście, przed złożeniem zamówienia prosimy o kontakt z naszym Działem Sprzedaży, ponieważ możliwe jest, że konieczne będzie użycie odpowiedniego granulatu.

     

    Poza klasyfikacją ognioodporności zgodną z UL94, istnieje wiele innych, branżowych badań określających palność tworzyw sztucznych.

    • Norma DIN 5510-2 jest typową specyfikacją badań odporności ogniowej elementów konstrukcyjnych dla niemieckiego przemysłu kolejowego, która pod koniec 2016 r. zostanie ostatecznie zastąpiona przez obowiązującą już równolegle europejską normę EN 45545, w sprawie wymagań w zakresie odporności ogniowej materiałów i elementów konstrukcyjnych dla komponentów kolejowych.
    • FAR 25.853 jest powszechnie obowiązującą próbą ogniową do zastosowań w przemyśle lotniczym.
      Oprócz samej palności (przy użyciu testu pionowego) normy zawierają również badania mające na celu określenie gęstości i toksyczności dymu uwalnianego pod wpływem promieniowania cieplnego i płomieni.
  • Firma Ensinger oferuje specjalne półwyroby, które mogą być stosowane w ekstremalnie wymagających zastosowaniach w przemyśle naftowym i gazowym, zgodne z normą EN ISO 23936-1:2009 i NORSOK M-710, Wydanie 3. Testy przeprowadzono w brytyjskim laboratorium Element Materials Technology. Przy wyborze warunków badań uwzględniono oba standardy (EN ISO 23936-1 i NORSOK M-710, Wyd. 3). Deklaracja zgodności dostarczana jest przez Dział Techniczny firmy Ensinger wraz z potwierdzeniem każdego indywidualnego zamówienia. 
    • EN ISO 23936 - 1
    • NORSOK standard M-710, Wydanie 3

    Obie normy wymagają przeprowadzenia badań kontroli jakości, w tym badania ciężaru właściwego, twardości, właściwości wytrzymałości przy rozciąganiu i badanie wydłużenia, jak również badań odporności chemicznej, które są stosowane do kwalifikowania tworzyw termoplastycznych, narażonych na działanie płynów pod wysokim ciśnieniem i w wysokiej temperaturze przez długi okres czasu.

    Nie ma znaczących różnic pomiędzy normą EN ISO 23936-1 i NORSOK M-710 w ocenie tworzyw termoplastycznych pod względem odporności na ciecze kwasowe. Główna praktyczna różnica polega na tym, że wymagania dotyczące ciśnienia, temperatury i stężenia kwasu w normie ISO są bardziej rygorystyczne niż w normie NORSOK M-710. W związku z tym, badania przeprowadzane w warunkach zgodnych z normą EN ISO 23936-1 mają również znaczenie dla spełnienia wymagań normy NORSOK M-710. 

  • Półwyroby z tworzyw sztucznych nie podlegają żadnym określonym dla lotnictwa wymogom prawnym, które mają bezpośrednie zastosowanie dla podwykonawców firm licencjonowanych dla lotnictwa. Przedsiębiorstwa produkcyjne mogą opierać się na różnych krajowych i międzynarodowych standardach i normach, które mogą stosować we współpracy z dostawcami. Jeśli specyfikacje zawarte w normach nie spełniają wymagań producenta, zwykle towarzyszą im dodatkowe indywidualne specyfikacje.

    Ensinger jako producent półwyrobów, może spełnić wymagane specyfikacje, a także jest zaznajomiony ze zwyczajowymi procedurami i procesami kwalifikacji produktów oraz realizacji zamówień w sektorze lotniczym. Wewnętrzny zespół sprzedażowy specjalizujący się w sektorze lotniczym oraz efektywny dział zarządzania zgodnością gwarantują, że Ensinger zawsze dostarcza półprodukty spełniające wymagania klientów, a także zgodne z następującymi europejskimi standardami:

    • Karty materiałowe (na przykład WL 5.2206.3)
    • Standardy lotnicze (na przykład LN 9388)

    Półwyroby firmy Ensinger mogą spełniać również najbardziej powszechne normy międzynarodowe, takie jak:

    • ASTM (USA)
    • Mil Spec (Specyfikacja Militarna/USA)
    • LP (USA – Specyfikacja Federalna)
    • FAR 25.853
    • UL 94 -V0
    • ESA ECSS-Q-70-02
  • Norma europejska EN 10204 określa różne rodzaje certyfikatów z badań, które mogą zostać udostępnione kupującemu dla każdej dostawy, zgodnie z umowami zawartymi w momencie składania zamówienia. Norma ta stanowi uzupełnienie innych standardów, które określają ogólne warunki techniczne dostaw.

    Możemy dostarczyć Państwu następujące rodzaje certyfikatów zgodnie z normą EN 10204.
  • Ensinger we własnych laboratoriach posiada szereg źródeł do określania właściwości materiałów. 
    Ponadto współpracujemy ściśle z różnymi zewnętrznymi instytutami badawczymi, dzięki którym można przeprowadzić dodatkowe i bardziej złożone badania w różnych obszarach.

  • Dział półwyrobów firmy Ensinger jest klasyfikowany jako dalszy użytkownik, ponieważ nie produkuje i nie sprzedaje substancji (chemikaliów) i mieszanin, które podlegają rejestracji, a raczej tak zwane "wyroby". Dlatego też Ensinger jest zależny od informacji od dostawców surowców. Dalsi użytkownicy, tacy jak Dział Półwyrobów, nie są zobowiązani do przeprowadzania badań zgodnie z rozporządzeniem REACH ani do rejestracji produktów.

użytkowanie produktu

  • Generalne zasady przechowywania półwyrobów z tworzyw sztucznych:

    • Półprodukty z tworzyw sztucznych należy składować zawsze na płasko lub na odpowiednim wsparciu (w przypadku prętów i rur) uzyskując możliwie największą powierzchnię stykającą aby uniknąć powstania deformacji spowodowanej ciężarem własnym i ciepłem. 
    • W celu składowania elementów gotowych i półwyrobów dla produkcji o wysokim poziomie precyzji, zalecamy przechowywanie ich w stałych warunkach, w klimacie normalnym (23 °C / 50 % względnej wilgotności). Zminimalizuje to wpływy zewnętrzne i pozwoli utrzymać stabilność wymiarową przez dłuższe okresy czasu.
    • Przechowywanie i posługiwanie się materiałami powinno odbywać się w taki sposób aby oznaczenia materiału i numer partii produkcyjnej (Batch-Nr.) były wyraźnie rozpoznawalne i mogły być dalej zachowane. Pozwala to na jednoznaczne rozpoznanie oraz identyfikację pochodzenia produktu.
  • Podczas składowania i użytkowania tworzyw sztucznych powinno się unikać następujących czynników:

    • Warunki pogodowe mogą wpływać na właściwości tworzyw sztucznych. Światło słoneczne (promieniowanie UV), tlen atmosferyczny oraz wilgoć (opady, wilgotność powietrza) mogą wywrzeć długotrwały negatywny wpływ na właściwości materiału. 
    • Półproduktów nie należy wystawiać na bezpośrednie działanie światła słonecznego czy warunków pogodowych przez przedłużający się okres czasu. Jeżeli to możliwe, półwyroby należy przechowywać w pomieszczeniach zamkniętych, o normalnych warunkach klimatycznych (23 °C / 50 % wilgotności względnej).
    • Tworzywa sztuczne (o ile to możliwe) nie powinny być wystawiane na działanie niskich temperatur przed długie okresy czasu.
    • Należy unikać w szczególności silnych zmian temperatury, ponieważ może to prowadzić do zniekształcenia półwyrobu oraz do jego kruchości.
    • Należy unikać silnych uderzeń takich jak podczas rzucania czy spadania, ponieważ może to skutkować powstaniem uszkodzeń w postaci pęknięć czy złamań.
    • Półwyroby, które były przechowywane w warunkach zimnych powinny przed obróbką odczekać odpowiednią ilość czasu aby mogły się zaaklimatyzować do temperatury pomieszczenia. 
    • Należy unikać wysokoenergetycznego promieniowania (gamma, rentgenowskiego) ze względu na możliwość wystąpienia mikrouszkodzeń poprzez rozpad molekularny.
    • Półwyroby z tworzyw sztucznych powinny być trzymane z daleka od wszelkiego typu środków chemicznych i wody aby uniknąć możliwej reakcji chemicznej lub chłonięcia wilgoci.
    • Półwyrobów z tworzyw sztucznych nie należy składować wraz z innymi substancjami palnymi.
  • Wymienione poniżej materiały należy szczególnie chronić przed wpływem warunków atmosferycznych:

    Wszystkie odmiany powinny być ogólnie chronione:

    • TECAPEEK (PEEK)
    • TECATRON (PPS)
    • TECASON P (PPSU)
    • TECASON S (PSU)
    • TECASON E (PES)
    • TECARAN ABS (ABS)

    Odmiany nie barwione na czarno powinny być chronione 

    • TECAFORM AH, AD (POM-C, POM-H)
    • TECAPET (PET)
    • TECAMID 6, 66, 11, 12, 46 (PA 6, 66, 11, 12, 46)
    • TECAST (PA 6 C)
    • TECAFINE (PE, PP)
  • Tworzywo samo w sobie nie stwarza zagrożenia pożarowego, jeżeli jest prawidłowo składowane. Nie należy go jednak składować wraz z innymi substancjami palnymi.

    Tworzywa sztuczne są substancjami organicznymi i w związku z tym są palne. Produkty spalania czy rozkładu mogą być toksyczne bądź żrące.

     
  • Nie jest możliwe stwierdzenie maksymalnego okresu magazynowania półwyrobu - okres ten zależy w znacznym stopniu od materiału, warunków przechowywania i innych zewnętrznych czynników.
  • Odpady z tworzyw sztucznych i wióry mogą zostać przetworzone i ponownie wykorzystane przez firmy profesjonalnie zajmujące się recyklingiem. Możliwa jest też wysyłka odpadów do termicznej utylizacji i pozyskanie z nich energii w odpowiednich spalarniach wyposażonych w oczyszczanie spalin. Dotyczy to zwłaszcza przypadków, gdy odpady są zanieczyszczone np. wióry zanieczyszczone olejem.

  • Następujące procesy czyszczenia nadają się szczególnie do czyszczenia tworzyw sztucznych: 

    • Mokre procesy chemiczne
      • Nadają się także do elementów konstrukcyjnych o skomplikowanej geometrii. 
      • Możliwe do stosowania w przypadku większości tworzyw sztucznych.
      • Nie powodują zużycia ściernego elementów konstrukcyjnych.
      • Wymagają uwagi w przypadku materiałów, które wchłaniają wilgoć (np. PA), z uwagi na tolerancje.
      • Wymagają uwagi w przypadku materiałów podatnych na pęknięcia naprężeniowe (materiały amorficzne), takie jak PC, PSU, PPSU, itp.
    • Procesy mechaniczne
      • W przypadku tworzyw sztucznych nadają się przede wszystkim do czyszczenia zgrubnego (zmiatanie, zmywanie, …).
      • Wymagają uwagi w przypadku miękkich tworzyw sztucznych z uwagi na możliwe uszkodzenia powierzchni (zadrapania).
    • Czyszczenie strumieniowe suchym lodem CO2
      • Nadaje się bardzo dobrze, gdyż materiał czyszczony nie ulega praktycznie uszkodzeniu ani żadnym wpływom środka czyszczącego.
      • Proces jest suchy, nie powoduje zużycia ściernego ani doprowadzania ciepła do elementu konstrukcyjnego.
      • Dobrze nadaje się także do materiałów miękkich i mocno pochłaniających wilgoć (PTFE, PA, …).
    • Proces plazmowy
      • Nadaje się do elementów konstrukcyjnych o skomplikowanej geometrii.
      • Działa równocześnie uaktywniająco na powierzchnię tworzywa sztucznego.  
      • Brak zużycia ściernego powierzchni.
      • Brak wilgoci w systemie.
  • Wybór procesu czyszczenia zależy od następujących czynników: 

    • Zanieczyszczenia (warstwowe, cząsteczkowe, powłokowe, zarodkowe)
    • Geometrii elementu konstrukcyjnego (materiał sypki, element pojedynczy, materiał nabierany, powierzchnia funkcyjna)
    • Materiału elementu konstrukcyjnego (tworzywo sztuczne)
    • Wymagań (czyszczenie zgrubne, czyszczenie, czyszczenie dokładne, czyszczenie bardzo dokładne)
  • Dla tych dziedzin brak jest dotychczas definicji, jakie zanieczyszczenia szczątkowe mogą co najwyżej znajdować się na elemencie konstrukcyjnym. Nie istnieją detale o zdefiniowanej czystości. Każdy musi sam ustalić / zdefiniować wartości graniczne dla dopuszczalnego zanieczyszczenia. Agencja Żywności i Leków (FDA) oraz dyrektywy i rozporządzenia Unii Europejskiej definiują tylko migrację substancji do produktu, a nie zanieczyszczenie.

    Rozwiązanie:

    Półwyroby firmy Ensinger:

    • Na półwyrobach dla techniki medycznej przeprowadzane są badania biokompatybilności, które pozwalają na wydanie orzeczenia odnośnie przydatności do kontaktu z ciałem.
    • Półwyroby przewidziane do kontaktu z żywnością są badane pod kątem zachowań migracyjnych określonych substancji.
    • Przy szlifowaniu stosowane są ciecze chłodząco-smarujące nieszkodliwe dla środków spożywczych.
    • Firma Ensinger pracuje zgodnie ze standardami GMP dla dziedziny środków spożywczych.

     

    Definiowanie wartości granicznych dla dopuszczalnego zanieczyszczenia wspólnie z klientem.

  • Do dyspozycji są różne procesy, które przeprowadzane są albo bezdotykowo (zgrzewanie elementem grzejnym, zgrzewanie ultradźwiękowe, zgrzewanie laserowe, zgrzewanie podczerwienią, gazowe zgrzewanie konwekcyjne), albo poprzez kontakt (zgrzewanie tarciowe, zgrzewanie wibracyjne). W zależności od procesu zgrzewania należy w fazie konstruowania zwracać uwagę na odpowiednie wytyczne dotyczące ukształtowania detalu w celu zagwarantowania optymalnego połączenia. W przypadku tworzyw sztucznych odpornych na wysokie temperatury należy pamiętać, że do plastyfikacji materiału konieczne jest dostarczenie dużej ilości energii. Metoda zgrzewania, jaką należy zastosować, dobierana jest w oparciu o założenia (geometria i wielkość detalu, materiał). Powszechnie stosowanymi procesami zgrzewania w obróbce tworzyw sztucznych są:

    • Zgrzewanie elementem grzejnym
    • Zgrzewanie podczerwienią
    • Gazowe zgrzewanie konwekcyjne
    • Zgrzewanie tarciowe
    • Zgrzewanie laserowe
    • Zgrzewanie ultradźwiękowe
    • Zgrzewanie poprzez zetknięcie z gorącym elementem
    • Zgrzewanie prądami wielkiej częstotliwości

  • Dla uzyskania dobrego połączenia klejowego decydujące są następujące czynniki: 

    • Właściwości materiału
    • Środek klejący 
    • Warstwa środka klejącego
    • Powierzchnia (obróbka wstępna)
    • Geometryczne ukształtowanie szczeliny pomiędzy łączonymi elementami
    • Warunki zastosowania oraz warunki obciążenia

    Dla zwiększenia wytrzymałości połączenia klejowego zalecana jest w przypadku tworzyw sztucznych wstępna obróbka powierzchni w celu podwyższenia aktywności powierzchniowej. 

    • Oczyszczenie i odtłuszczenie powierzchni materiału 
    • Mechaniczne powiększenie powierzchni poprzez szlifowanie lub piaskowanie (szczególnie godne polecenia)
    • Fizyczne uaktywnienie powierzchni poprzez obróbkę płomieniową, plazmową lub koronową (elektrochemiczną)
    • Trawienie chemiczne w celu utworzenie zdefiniowanej warstwy granicznej 
    • Powłoka pierwotna 

    Przy sklejaniu tworzyw sztucznych nie należy dopuszczać do spiętrzenia naprężeń. Korzystne jest ściskające, rozciągające i ścinające obciążenie złącza klejowego. Unikać należy natomiast obciążenia zginającego, oddzierającego oraz rozwarstwiającego.  

  • Połączenie chemiczne (złącze klejowe) elementów konstrukcyjnych ma liczne zalety w porównaniu z innymi procesami łączenia:

    • Równomierne rozłożenie naprężeń
    • Brak uszkodzeń materiałów
    • Brak wypaczenia łączonych elementów
    • Możliwość łączenia różnych materiałów 
    • Równoczesne uszczelnienie szczeliny pomiędzy elementami
    • Zmniejszenie ilości potrzebnych elementów konstrukcyjnych  

Wskazówki do obróbki półwyrobów z tworzyw sztucznych 

  • Do obróbki wiórowej tworzyw sztucznych mogą być stosowane dostępne w handlu maszyny do przetwórstwa drewna i metalu z narzędziami wykonanymi w całości z węglików spiekanych (VHM).

    Z zasady właściwe są narzędzia z kątem ostrza jak przy obróbce aluminium, jednak zalecane jest stosowanie specjalnych narzędzi do tworzyw sztucznych z bardziej ostrym kątem ostrza.

    Do obróbki wzmocnionych tworzyw sztucznych oraz do obróbki wzdłużnej nie powinny być używane narzędzia z węglików spiekanych z uwagi na ich małą trwałość.

    W tym wypadku zalecane jest stosowanie narzędzi z węglika wolframu oraz narzędzi ceramicznych lub diamentowych. Natomiast do cięcia tworzyw sztucznych za pomocą pił tarczowych idealne są tarcze tnące z ostrzami z węglika spiekanego.

    Zalecenia

    • Stosowanie narzędzi dostosowanych do konkretnych gatunków tworzyw sztucznych 
    • Odpowiednia geometria skrawania 
    • Bardzo dobrze naostrzone narzędzia
  • Proces wytwarzania, a w szczególności ekstruzja półwyrobów, ma wpływ na właściwości oraz na obrabialność materiału. 
    W przypadku tego procesu przetwórczego materiały są roztapiane, a następnie zagęszczane i ujednorodniane przez ślimak w cylindrze. Pod wpływem ciśnienia powstającego w cylindrze następuje – poprzez odpowiedni przyrząd – wytłoczenie półwyrobu w postaci płyty, pręta okrągłego pełnego lub rury oraz jego kalibrowanie za pomocą układu chłodzenia. 

    Skutki ekstruzji:

    • Naprężenia wewnętrzne
    • Zorientowanie włókien (jeżeli istnieją)

    Firma Ensinger oferuje szerokie portfolio półproduktów, które można optymalnie obrabiać poprzez obróbkę wiórową.

    Naprężenia wewnętrzne:

    Ciśnienie powstające w procesie ekstruzji powoduje ruch ścinania i ruch płynięcia roztopionego tworzywa sztucznego. Półwyrób wytłaczany poprzez narzędzie ochładza się powoli począwszy od warstwy wierzchniej aż do środka. Wskutek złej przewodności cieplnej tworzyw sztucznych występuje zróżnicowana prędkość ochładzania. Podczas gdy obszary powierzchniowe są już zastygnięte, w środku wciąż występuje jeszcze plastyczne lub ciekłe tworzywo sztuczne. Tworzywa sztuczne podlegają procesowi skurczu, który przebiega specyficznie dla poszczególnych gatunków materiału. Podczas fazy ochładzania zastygnięta warstwa powierzchniowa przeszkadza kurczeniu się plastycznego obszaru środkowego. 

    Skutki procesu technologicznego:

    • Naprężenia wewnętrzne w obszarze środkowym
    • Półwyroby są trudno skrawalne
      • Duże niebezpieczeństwo powstawania rys i wykruszeń

    Możliwe rozwiązanie:

    • Odprężanie termiczne / międzyoperacyjne odprężanie termiczne specyficzne dla poszczególnych gatunków materiału w celu zminimalizowania naprężeń
  • Stabilność wymiarów należy uwzględniać jako parametr systemowy na każdym etapie procesu – od wytwarzania półwyrobu z tworzywa sztucznego aż po ostateczne zastosowanie. Na dokładność elementu konstrukcyjnego mogą wpływać różne czynniki. 

    Wchłanianie wilgoci

    • Tworzywa sztuczne o niewielkiej skłonności do wchłaniania wilgoci odznaczają się generalnie dużą stabilnością wymiarów. Przykłady: TECAFORM AH / AD, TECAPET, TECATRON, TECAPEEK      
    • Tworzywa sztuczne o dużej skłonności do wchłaniania wilgoci wykazują wyraźnie mniejszą stabilność wymiarów. Przykłady: TECAMID, TECAST. Wchłanianie / wydzielanie wilgoci prowadzi do pęcznienia lub kurczenia się materiału, ewentualnie godne polecenia jest kondycjonowanie przed obróbką

    Relaksacja naprężeń

    • Naprężenia wewnętrzne lub „zamrożone“ wpływają po części tylko nieznacznie lub w ogóle nie wpływają na dokładność wymiarową gotowego detalu podczas obróbki w temperaturze pokojowej, w efekcie czego powstaje gotowy detal o stabilnych wymiarach
    • Podczas magazynowania lub w trakcie zastosowania naprężenia „zamrożone“ mogą ulec zredukowaniu, prowadząc do zmiany wymiarów
    • Szczególnie krytyczne jest zastosowanie elementu konstrukcyjnego w temperaturach podwyższonych, gdzie naprężenia mogą ulec gwałtownej redukcji doprowadzając do odkształcenia, wypaczenia lub w najgorszym wypadku pęknięcia naprężeniowego podczas zastosowania gotowego detalu

    Wprowadzanie ciepła do materiału

    • Krytyczne są wszystkie procesy, w przypadku których w materiale wytwarzane jest ciepło, na przykład: odprężanie termiczne, skrawanie, zastosowanie w wyższych temperaturach, sterylizacja 
    • Temperatury przewyższające temperaturę zeszklenia powodują zmianę struktury, wskutek czego po ponownym ochłodzeniu dochodzi do skurczu wtórnego
      • Skurcz i wypaczenie występują szczególnie w przypadku elementów konstrukcyjnych o niesymetrycznej geometrii 
      • Termoplasty częściowo krystaliczne wykazują duży skurcz wtórny (do ~1,0 – 2,5 %) i są bardziej krytyczne w zakresie wypaczenia
      • Termoplasty amorficzne wykazują mniejszą skłonność do skurczu wtórnego (~0,3 – 0,7 %) i odznaczają się większą stabilnością wymiarów niż termoplasty częściowo krystaliczne
    • Należy zwracać uwagę na wielokrotnie większą rozszerzalność cieplną (w porównaniu do metalu) 

    Zalecenia odnośnie obróbki 

    • Zwracać uwagę na dobre odprowadzanie ciepła, aby uniknąć lokalnego nagrzewania
    • Przy dużych objętościach materiału usuwanego za pomocą skrawania może być wskazane pośrednie odprężanie termiczne w celu zredukowania naprężeń
    • Tworzywa sztuczne wymagają większej tolerancji wykonawczej niż metale
    • Nie należy stosować zbyt dużych sił mocujących, aby uniknąć odkształceń
    • Przede wszystkim w przypadku materiałów wzmocnionych włóknami konieczne jest zwracanie uwagi na położenie elementu konstrukcyjnego w półwyrobie (mieć na uwadze kierunek wytłaczania)
    • W przypadku obróbki skrawaniem powinien być wybrany sposób postępowania optymalny dla danego elementu konstrukcyjnego
  • W przypadku technicznych tworzyw sztucznych istnieje tendencja do skrawania na sucho. Ponieważ w tej dziedzinie dysponuje się aktualnie dużym doświadczeniem, często można zrezygnować ze stosowania cieczy chłodząco-smarujących. Wyjątek przy procesach skrawania termoplastów stanowią:

    • Wiercenie głębokich otworów
    • Gwintowanie
    • Cięcie piłą materiałów wzmocnionych

    Jednak poprzez stosowanie chłodzonej powierzchni cięcia można poprawić jakość powierzchni i tolerancje detali z tworzyw sztucznych oraz zwiększyć posuwy uzyskując przez to krótsze czasy przebiegów.

    Skrawanie z chłodzeniem

    Jeżeli potrzebne jest chłodzenie, to zaleca się:

    • Chłodzenie poprzez wiór 
    • Stosowanie sprężonego powietrza
      • Zaleta: chłodzenie i równoczesne usuwanie wióra z obszaru pracy
    • Stosowanie środków chłodząco-smarujących rozpuszczalnych w wodzie 
    • Możliwe są również dostępne w handlu emulsje wiertarskie i oleje do skrawania. Bardzo efektywną metodą jest nanoszenie chłodziwa za pomocą rozpylanej mgły oraz sprężonego powietrza.

    Skrawanie amorficznych tworzyw sztucznych  

    • Unikać stosowania cieczy chłodząco-smarujących, gdyż materiały te są podatne na powstawanie pęknięć naprężeniowych. 
    • Gdy chłodzenie jest konieczne:
      • Natychmiast po zakończeniu obróbki usunąć z detali ciecz chłodząco-smarującą przy pomocy izopropanolu lub czystej wody. 
      • Stosować odpowiednie ciecze chłodząco-smarujące. 
    • Czysta woda 
    • Sprężone powietrze
    • Specjalne środki smarne: Informacje odnośnie odpowiednich środków smarnych otrzymacie Państwo od swoich dostawców cieczy chłodząco-smarujących. 

    Zalety skrawania na sucho 

    • Brak pozostałości mediów na elementach konstrukcyjnych
      • Korzystne dla elementów konstrukcyjnych z zakresu techniki medycznej oraz z branży spożywczej (brak migracji)
      • Wykluczony może być wpływ cieczy chłodząco-smarującej na obrabiany materiał (pęcznienie, zmiany wymiarów, pęknięcia naprężeniowe, itd.) 
      • Brak wzajemnych oddziaływań z obrabianym materiałem 
      • Unika się wykonania przez operatora maszyny skrawającej błędnej oceny lub błędnej operacji

    Uwaga

    • Również przy skrawaniu na sucho, a nawet szczególnie w tym przypadku, nieodzowne jest chłodzenie lub dobre odprowadzanie ciepła!
  • Precyzyjne wymiarowo elementy mogą być wytwarzane tylko z półproduktów odprężonych. W przeciwnym razie ciepło wytworzone przez obróbkę skrawaniem nieuchronnie doprowadzi do uwolnienia naprężeń i zniekształcenia elementów.

    Po zakończeniu procesu produkcji półwyroby firmy Ensinger są w zasadzie zawsze poddawane specjalnemu procesowi odprężania w celu zmniejszenia naprężeń wewnętrznych powstałych podczas wytwarzania. Odprężanie odbywa się w specjalnym piecu z cyrkulacją powietrza, ale może być również przeprowadzone w piecu z cyrkulacją azotu lub w kąpieli olejowej.

    Proces odprężania termicznego jest procesem obróbki cieplnej półwyrobów, detali kształtowych oraz elementów gotowych. Produkty są powoli i równomiernie ogrzewane do poziomu temperatury zdefiniowanego stosownie do materiału. Potem następuje uzależniony od grubości materiału czas wygrzewania, podczas którego detal jest nagrzewany całkowicie na wskroś. Następnie materiał musi być powoli i równomiernie ochłodzony z powrotem do temperatury pokojowej.

    • Znaczna redukcja naprężeń resztkowych powstałych podczas procesu wytwarzania lub przetwarzania
    • Wzrost stopnia krystaliczności materiału 
    • Optymalizacja parametrów mechanicznych
    • Utworzenie równomiernej struktury krystalicznej w materiale
    • Częściowe polepszenie odporności na działanie chemikaliów
    • Redukcja skłonności do wypaczenia i do zmian wymiarowych (podczas obróbki i po jej zakończeniu)
    • Długotrwała poprawa stabilności wymiarowej
  • Podczas obróbki krytycznych elementów konstrukcyjnych rozsądne może okazać się poddawanie ich między-operacyjnemu odprężaniu termicznemu. Obowiązuje to przede wszystkim:

    • Gdy wymagane są wąskie tolerancje
    • Gdy z uwagi na kształt (asymetria, przewężenia przekrojów, kieszenie lub rowki) wytwarzane muszą być elementy konstrukcyjne o dużej skłonności do wypaczania się
    • W przypadku materiałów wypełnianych lub wzmacnianych włóknami (zorientowanie włókien może wzmagać wypaczenia) 
      • Proces obróbczy może prowadzić do wytwarzania w elemencie konstrukcyjnym dalszych, zwiększonych naprężeń
    • Przy używaniu tępych lub nieodpowiednich narzędzi:
      • Wyzwalanie naprężeń 
    • Przy nadmiernym przekazywaniu do elementu konstrukcyjnego ciepła wytwarzanego przez niewłaściwe prędkości i posuwy 
    • Przy dużej objętości materiału usuwanego poprzez obróbkę skrawaniem – przede wszystkim przy obróbce jednostronnej 

    Dzięki międzyoperacyjnemu termicznemu odprężaniu materiału można zredukować te naprężenia oraz niebezpieczeństwo wypaczenia. Dla utrzymania potrzebnych wymiarów i tolerancji należy przy tym zwracać uwagę na następujące zalecenia: 

    • Przed międzyoperacyjnym odprężaniem termicznym należy najpierw obrobić wstępnie detale konstrukcyjne z dużym naddatkiem (obróbka zgrubna), gdyż termiczne odprężanie materiału może prowadzić do określonego skurczu detalu.
    • Dopiero po termicznym odprężaniu materiału może nastąpić ostateczne nadanie wymiarów detalowi 
    • Podczas międzyoperacyjnego odprężania termicznego należy dobrze podeprzeć element konstrukcyjny aby uniknąć wypaczenia podczas termicznego odprężania materiału
  • Obróbka cieplna ma zawsze ma bezpośredni wpływ na tworzywa sztuczne i ich przetwarzanie. Ciepło jest dostarczane przez:

    • Termiczne odprężanie materiału
    • Procesy obróbki skrawaniem (ciepło tarcia)
    • Zastosowanie (temperatura użytkowania, sterylizacja w gorącej parze)

    Tworzywa sztuczne częściowo krystaliczne

    • Proces termicznego odprężania prowadzi do wyrównania właściwości materiału: podwyższenia stopnia krystaliczności, optymalizacji właściwości mechanicznych, poprawy stabilności wymiarowej, lepszej odporności chemicznej.
    • Obróbka skrawaniem może prowadzić do miejscowego przegrzania poprzez wytwarzanie ciepła tarcia, co prowadzi do zmian mikrostrukturalnych i skurczu wtórnego.
    • TECAFORM jest szczególnie krytycznym materiałem w tym zakresie, ponieważ niewłaściwa obróbka skrawaniem może prowadzić do dużych deformacji i/lub wypaczenia elementu.

    Tworzywa amorficzne

    • Są mniej podatne na skurcz wtórny i wypaczenia
  • Tworzywa sztuczne mogą być cięte zarówno piłą taśmową jak i tarczową, przy czym wybór jest uzależniony od kształtu półwyrobu. Przy obróbce tworzyw sztucznych największym zagrożeniem jest w zasadzie nagrzewanie się narzędzia prowadzące do uszkodzenia tworzywa sztucznego. Z tego powodu do każdego kształtu i materiału należy stosować odpowiednią tarczę tnącą.

    Piły taśmowe:

    • Najbardziej odpowiednie do cięcia okrągłych prętów i rur
    • Zaleca się stosowanie klinów rozszczepiających
    • Zastosowane muszą być ostre taśmy tnące o wystarczająco rozwartych zębach:
      • Dobre odprowadzanie wióra
      • Unikanie dużego tarcia między taśmą tnącą a materiałem oraz nadmiernej kumulacji ciepła
      • Zapobieganie blokowaniu się taśmy tnącej

    Zalety:

    • Ciepło powstające podczas cięcia jest dobrze odprowadzane dzięki długiej taśmie tnącej
    • Piły taśmowe mogą być uniwersalnie stosowane do cięć prostych, ciągłych lub nieregularnych
    • Uzyskiwana jest dobra jakość krawędzi ciętych elementów

    Piły tarczowe:

    • Nadają się przede wszystkim do cięcia płyt na elementy o prostych krawędziach cięcia
    • Stołowe piły tarczowe mogą być stosowane przy adekwatnym napędzie do prostego cięcia płyt o grubości do 100 mm
    • Tarcze tnące powinny być wykonane z węglika spiekanego
    • Stosowanie wystarczająco dużego posuwu oraz wystarczającego rozwarcia zębów:
      • Sprzyja dobremu odprowadzaniu wióra
      • Zapobiega zakleszczaniu się tarczy tnącej
      • Zapobiega przegrzewaniu się tworzywa sztucznego w miejscu cięcia
      • Sprzyja dobrej jakości krawędzi ciętych elementów

    Zalecenia:

    • Należy zastosować odpowiednie przyrządy mocujące:
      • Eliminacja wibracji oraz wynikających z nich nierówności krawędzi cięcia, które mogą prowadzić nawet do pęknięć
    • Preferowane jest cięcie na gorąco materiałów bardzo twardych i wzmocnionych włóknami (podgrzewanie wstępne do temperatury 80 – 120 °C)
    • Tarcze tnące z węglika wolframu są odporne na zużycie i zapewniają optymalne wykończenie powierzchni
  • Tworzywa sztuczne mogą być obrabiane na standardowych tokarkach. W celu uzyskania optymalnych wyników należy jednak stosować narzędzia dostosowane do właściwości tworzyw sztucznych.

    Narzędzia:          

    • Używać narzędzi o małych promieniach ostrzy
    • Przy wysokich wymaganiach jakościowych szerokie ostrza wykańczające
    • Narzędzia przycięte podobnie do noży w przypadku obróbki elastycznych detali
    • Wielopołożeniowe płytki skrawające o korzystnych geometriach
    • Specjalna geometria noży tokarskich do przecinania
    • Szlifowane obwody i polerowane powierzchnie

    Zalety:

    • Optymalne powierzchnie pozbawione rowków
    • Redukcja narostów materiału na płytce skrawającej

    Zlecenia:

    • Stosować wysokie obroty
    • Stosować głębokość skrawania co najmniej 0.5 mm
    • Do chłodzenia dobrze nadaje się sprężone powietrze
    • Stosować podtrzymkę ze względu na niewielką sztywność tworzyw sztucznych
      • Podpieranie obrabianego detalu
      • Zapobieganie ugięciom

    Zalety:

    • Dobre chłodzenie materiału
    • Eliminacja wióra wstęgowego powstającego w przypadku niektórych tworzyw sztucznych. Zapobiega zakleszczeniu się wióra i jego wirowaniu wraz z toczonym detalem
  • W przypadku wiercenia w detalach z tworzywa sztucznego należy stosować sposób postępowania dopasowany do rodzaju tworzywa, aby uniknąć uszkodzeń. W przeciwnym wypadku powstaje niebezpieczeństwo wystąpienia wyszczerbień, pęknięć, przegrzania lub odchyleń wymiarowych otworów. 
    Przy wierceniu musi być przede wszystkim uwzględniana charakterystyczna cecha tworzywa sztucznego, jaką jest izolacyjność termiczna. W tworzywach sztucznych (zwłaszcza częściowo krystalicznych) może z tego powodu bardzo szybko pojawiać się podczas wiercenia spiętrzenie ciepła, przede wszystkim wówczas, gdy głębokość wiercenia jest większa od dwukrotności średnicy. Może to prowadzić do tego, że wiertło „smaruje“, a w materiale obrabianym zachodzi wewnętrzne rozszerzanie mogące wywołać naprężenia ściskające w elemencie konstrukcyjnym (zwłaszcza w przypadku wiercenia otworów w rdzeniu detali powstałych z prętów okrągłych). Naprężenia ściskające mogą być tak duże, że w elementach konstrukcyjnych / półwyrobach może potem dochodzić do dużych wypaczeń, niedokładności wymiarowych, a nawet do powstawania rys, pęknięć i rozerwań. Zapobiega temu obróbka dostosowana do konkretnego materiału.

    Narzędzia

    • Często wystarczające są dostępne w handlu, dobrze zaostrzone wiertła ze stali szybkotnącej o podwyższonej wydajności skrawania lub wiertła pełnowęglikowe
    • Stosować wiertła z przewężeniem chwytu (wiertła synchroniczne)
      • Redukcja tarcia i eliminacja spiętrzenia ciepła

    Zalecenia

    • Stosowanie cieczy chłodząco-smarujących 
    • Częste wycofywanie wiertła w celu usuwania wiórów oraz dodatkowego chłodzenia
    • Unikać podawania ręcznego aby zapobiegać zahaczaniu się wiertła oraz zapobiec powstawaniu rys

    Zalecenia dla wiercenia otworów o małych średnicach ( < 25 mm)

    • Zalecane jest stosowanie wierteł ze stali szybkotnącej (lub wierteł pełnowęglikowych)
    • Stosowanie wiertła krętego o kącie pochylenia wzniosu linii śrubowej 12 – 25°: 
      • Bardzo gładkie rowki spiralne 
      • Ułatwione odprowadzanie wióra
    • Częste wycofywanie wiertła (wiercenie krótkotrwałe) 
      • Lepsze usuwanie wiórów i unikanie kumulacji ciepła
    • Zalecenia w przypadku cienkościennych detali obrabianych: 
      • Duża prędkość skrawania
      • Ewentualne zastosowanie neutralnego kąta natarcia (0°), co zapobiega zahaczeniu się wiertła w obrabianym detalu, a tym samym rozerwaniu otworu lub podniesieniu detalu na wiertle.

    Zalecenia dla wiercenia otworów o dużych średnicach ( > 25 mm)

    • W przypadku dużych otworów wykonywać wiercenie wstępne
    • Stosować otwory wstępne o średnicy nie większej niż 25 mm
    • Następnie wykonywać obróbkę na gotowo za pomocą noża wytaczaka
    • Otwory w długich odcinkach prętowych wykonywać tylko z jednej strony 
      • Przy spotkaniu się otworów wierconych z obu stron powstaje niekorzystny rozkład naprężeń prowadzący nawet do pęknięć
    • W przypadkach ekstremalnych / przy wykonywaniu otworów w materiałach wzmocnionych godne polecenia może być przeprowadzanie wiercenia na elemencie konstrukcyjnym podgrzanym wstępnie do ok. 120 °C (czas ogrzewania ok. 1 godz. na 10 mm przekroju)
      • Z uwagi na dokładność wymiarową obróbka na gotowo przeprowadzana jest dopiero po całkowitym ochłodzeniu półwyrobu

     

  • Tworzywa sztuczne mogą być frezowane na zwykłych obrabiarkach wielooperacyjnych. Powinny być przy tym stosowane narzędzia o wystarczająco dużych komorach wiórowych dla zagwarantowania niezawodnego odprowadzania wióra i zapobiegania kumulacji ciepła.

    Narzędzia:

    • Do termoplastów nadają się
      • Frezy palcowe do otworów podłużnych i rowków wpustowych
      • Frezy do płaszczyzn
      • Frezy walcowe czołowe 
      • Noże udarowe
    • Narzędzia jednoostrzowe
      Zalety:
    • Optymalnie wysoka wydajność skrawania 
    • Wysoka jakość powierzchni przy jednocześnie dobrym odprowadzaniu wióra 

    Zalecenia:

    • Stosować duże obroty i średnie posuwy 
    • Dbać o dobre zamocowanie:
      • Przy szybkim przemieszczaniu i dużej prędkości wrzeciona można uzyskiwać dobrą jakość powierzchni
    • Cienkie detale obrabiane mogą być mocowane na stole frezarskim przy pomocy elementów przyssawnych lub dwustronnej taśmy klejącej
    • Dla powierzchni płaskich frezowanie czołowe jest bardziej efektywne ekonomicznie niż frezowanie obwodowe
    • Przy frezowaniu obwodowym narzędzia nie powinny mieć więcej niż dwa ostrza, aby zapewnione były wystarczająco duże komory wiórowe oraz mniejsze drgania wynikające z ilości ostrzy
  • Struganie i frezostruganie to metody obróbki wiórowej realizowane przy pomocy geometrycznie określonego ostrza w celu wytwarzania powierzchni płaskich, rowków oraz profili (za pomocą frezów kształtowych).
    Te dwie metody różnią się od siebie tym, że w przypadku strugania odbywa się prostoliniowe usuwanie materiału na powierzchni za pomocą noża strugarskiego, natomiast w przypadku frezostrugania realizowana jest obróbka powierzchni głowicą frezową. Obie metody nadają się dobrze do wytwarzania płaskich lub równych powierzchni na półwyrobach. Główna różnica polega na różnym wyglądzie powierzchni (struktura powierzchni, połysk).

    Struganie i frezostruganie w firmie Ensinger

    • Firma Ensinger może za pośrednictwem serwisu cięcia oferować zarówno półwyroby strugane jak i frezostrugane
    • Płyty > 600 mm mogą być przetwarzane wyłącznie metodą frezostrugania
    • Płyty < 600 mm mogą być przetwarzane obiema metodami
    • Małe detale cięte obrabiane są metodą strugania
  • Gwinty w technicznych tworzywach sztucznych wykonuje się najlepiej za pomocą noży wielokrotnych do gwintowania (w przypadku gwintów zewnętrznych) oraz frezów (w przypadku gwintów wewnętrznych).

    Narzędzia

    • Stosować narzędzia wielokrotne do gwintowania
    • Dwuostrzowe noże do gwintowania zapobiegają powstawaniu gratu
    • Narzynki nie są godne polecenia, gdyż przy ich wycofywaniu może dochodzić do niszczenia gwintu wskutek ponownego nacinania

    Zalecenia

    • Gwintowniki często muszą być dobierane z naddatkiem (w zależności od materiału i średnicy, wartość orientacyjna: 0,1 mm)
    • Nie stosować zbyt dużych posuwów, aby uniknąć zgniecenia gwintu
  • Na wynik szlifowania mają wpływ następujące czynniki:

    • Szlifierka
    • Zastosowane narzędzie
    • Środek ścierny
    • Parametry robocze procesu szlifowania
    • Obrabiany materiał
    • Okrągłość / prostolinijność półwyrobu

    Wśród parametrów roboczych szczególnie decydujące są:  

    • Prędkość skrawania
    • Prędkość posuwu
    • Dosuw narzędzia
    • Posuw poprzeczny

    Dzięki optymalnemu nastawieniu maszyny i optymalnemu wyborowi parametrów dla odpowiedniego materiału można uzyskiwać bardzo dobrą jakość powierzchni o niewielkiej chropowatości, tolerancję średnicy do h9, okrągłość i prostolinijność.  

    Szlifowanie w firmie Ensinger

    Możemy oferować pręty okrągłe szlifowane przez nasz serwis cięcia. Dzięki wysokiej jakości powierzchni oraz wąskim tolerancjom szlifowane pręty okrągłe bardzo dobrze nadają się do dalszej obróbki i mogą być stosowane w ciągłych procesach produkcyjnych.

  • Dla uzyskiwania dobrej jakości powierzchni należy stosować się do następujących wskazówek: 

    Narzędzia

    • Należy stosować narzędzia nadające się do konkretnego tworzywa sztucznego
    • Narzędzia muszą być zawsze ostre i gładkie (szlifowane krawędzie skrawające). Tępe ostrza mogą prowadzić do silnego nagrzewania, czego następstwem może być wypaczenie i wydłużenie cieplne
    • Narzędzia powinny znajdować się w wystarczającej odległości, aby jedynie krawędź tnąca stykała się z tworzywem sztucznym

    Obrabiarka

    • Pozbawione usterek powierzchnie o wysokiej jakości mogą być uzyskiwane wyłącznie poprzez wyeliminowanie wibracji maszyny

    Materiał

    • Stosować materiał pozbawiony naprężeń metodą odprężania termicznego (półwyroby firmy Ensinger są z zasady poddawane odprężaniu termicznemu) 
    • Uwzględniać właściwości tworzywa sztucznego (rozszerzalność liniowa, mała wytrzymałość, zła przewodność cieplna)
    • Z uwagi na niewielką sztywność materiału obrabiany detal musi być wystarczająco podparty i w miarę możliwości powinien całkowicie przylegać w celu wyeliminowania odchyłek oraz ugięć

    Chłodzenie

    • Stosować ciecze chłodząco-smarujące do procesów, podczas których wytwarzane są duże ilości ciepła (np. wiercenie)
    • Stosować odpowiednie ciecze chłodząco-smarujące

    Zalecenia

    • Naciski elementów mocujących nie powinny być zbyt duże, gdyż w przeciwnym razie na obrabianym detalu mogą wystąpić deformacje i odciski 
    • Dobierać parametry odpowiednie dla danego procesu obróbczego
    • Zachowywać umiarkowane wartości posuwu
    • Stosować duże prędkości skrawania
    • Aby nie dochodziło do zapychania narzędzia należy zagwarantować dobre odprowadzanie wióra
    • W celu uniknięcia wypaczeń, należy zwracać uwagę na równomierne usuwanie materiału ze wszystkich stron
  • Typowe metody usuwania gratu z technicznych tworzyw sztucznych  

    Ręczne usuwanie gratu 

    • Najbardziej rozpowszechniona metoda usuwania gratu
    • Metoda elastyczna, ale pracochłonna
    • Równocześnie odbywa się wzrokowa kontrola elementu konstrukcyjnego 

    Strumieniowo-ścierne usuwanie gratu

    • Działanie strumieniem ścierniwa pod wysokim ciśnieniem na powierzchnię elementu konstrukcyjnego. W procesach obróbki strumieniowo-ściernej powszechnie stosuje się strumienie piasku, kulek szklanych, sody, suchego śniegu i ścierniwa z łupin orzechów
    • Równocześnie odbywa się obróbka powierzchniowa: wygładzanie, nadawanie szorstkości usuwanie zanieczyszczeń 

    Kriogeniczne usuwanie gratu 

    • Usuwanie gratu w temperaturach ok. –195 °C poprzez obróbkę strumieniowo-ścierną lub bębnowanie elementów konstrukcyjnych
    • Często stosowane środki chłodzące: ciekły tlen, ciekły dwutlenek węgla, suchy śnieg
    • Niskie temperatury powodują, że tworzywo zachowuje się jak materiał twardy i kruchy

    Płomieniowe usuwanie gratu 

    • Usuwanie gratu za pomocą otwartego płomienia  
    • Niebezpieczeństwo: możliwość uszkodzenia elementu konstrukcyjnego przez zbyt silne nagrzanie  

    Usuwanie gratu gorącym powietrzem

    • Roztapianie gratu pod wpływem ciepła 
    • Bardzo bezpieczny proces, dobrze poddający się sterowaniu
    • Przy realizacji procesu w sposób dostosowany do materiału unika się uszkodzenia i wypaczenia elementu konstrukcyjnego

    Usuwanie gratu promieniowaniem podczerwonym 

    • Proces porównywalny do usuwania gratu gorącym powietrzem, przy czym zamiast gorącego powietrza używane jest źródło ciepła podczerwieni.  

    Obróbka wibrościerna / bębnowanie

    • Obrabianie elementów konstrukcyjnych wraz z elementami ściernymi w wibratorach korytowych lub bębnowych

Najczęściej popełniane błędy w obróbce

  • Nadtopione powierzchnie

    • Tępe narzędzie
    • Niewystarczający luz boczny / wolna przestrzeń
    • Niewystarczające doprowadzanie czynnika chłodzącego 

    Szorstka powierzchnia

    • Za duży posuw
    • Nieprawidłowo naostrzone narzędzie
    • Krawędź skrawająca nieprecyzyjnie oszlifowana (wygładzona)

    Spiralne znaki

    • Narzędzie trze podczas wycofywania
    • Grat na narzędziu

    Powierzchnie wklęsłe i  wypukłe

    • Za duży kąt wierzchołkowy
    • Narzędzie nie jest ustawione prostopadle do wrzeciona 
    • Narzędzie jest odchylane
    • Za duży posuw
    • Narzędzie zamontowane nad lub pod środkiem 

    „Noski“ lub grat na końcu powierzchni skrawanej

    • Za mały kąt wierzchołkowy
    • Tępe narzędzie
    • Za duży posuw 

    Grat na średnicy zewnętrznej 

      • Tępe narzędzie
      • Brak przestrzeni przed średnicą cięcia 
    • Nadtopione powierzchnie 

      • Tępe narzędzie lub tarcie odsadzenia
      • Niewystarczający luz boczny / wolna przestrzeń
      • Za mały posuw
      • Za duża prędkość wrzeciona

      Szorstka powierzchnia 

      • Za duży posuw
      • Zły kąt przyłożenia ostrza
      • Ostry punkt na narzędziu (wymagane lekkie zaokrąglenie freza)
      • Narzędzie zamontowane niecentralnie

      Grat na narożach skrawanych 

      • Brak przestrzeni przed średnicą skrawania 
      • Tępe narzędzie
      • Niewystarczający luz boczny / wolna przestrzeń 
      • Brak kąta wyprzedzenia na narzędziu

      Rysy lub odpryski na narożach  

      • Za duże dodatnie pochylenie narzędzia
      • Narzędzie dosuwane niewystarczająco łagodnie (narzędzie za mocno uderza w materiał)
      • Tępe narzędzie
      • Narzędzie zamocowane poniżej środka
      • Ostry punkt na narzędziu (wymagane lekkie zaokrąglenie freza)

      Karbowanie 

      • Za mocne zaokrąglenie freza
      • Narzędzie za słabo zamontowane 
      • Materiał niewystarczająco dobrze prowadzony 
      • Za duża szerokość skrawania (stosować 2 przejścia narzędzia)
    • Przewężone otwory 

      • Nieprawidłowo oszlifowane wiertło 
      • Niewystarczający luz / wolna przestrzeń
      • Za duży posuw 

      Przepalone lub nadtopione powierzchnie 

      • Zastosowanie niewłaściwego wiertła
      • Nieprawidłowo oszlifowane wiertło
      • Za mały posuw
      • Tępe wiertło
      • Za gruby zwój

      Odpryski powierzchniowe  

      • Za duży posuw
      • Za duży luz / wolna przestrzeń
      • Za duże pochylenie

      Karbowanie 

      • Za duży luz / wolna przestrzeń
      • Za mały posuw
      • Za duży wysięg wiertła
      • Za duże pochylenie

      Znaki lub linie spiralne na powierzchni wewnętrznej 

      • Za duży posuw
      • Wiertło niewycentrowane
      • Wierzchołek wiertła ustawiony niecentralnie

      Otwory przewymiarowane 

      • Wierzchołek wiertła ustawiony niecentralnie
      • Za gruby zwój 
      • Niewystarczający luz / wolna przestrzeń
      • Za duży posuw
      • Za duży kąt wierzchołkowy wiertła

      Otwory niedowymiarowane 

      • Tępe wiertło
      • Za duży luz / wolna przestrzeń
      • Za mały kąt wierzchołkowy wiertła

      Otwory niewspółśrodkowe 

      • Za duży posuw
      • Za mała prędkość wrzeciona 
      • Wiertło za daleko wnika w następny detal 
      • Narzędzie odcinające pozostawia „nosek“, który odchyla wiertło 
      • Zwój za gruby
      • Za duża prędkość wiercenia przy starcie 
      • Wiertło zamocowane nieśrodkowo 
      • Wiertło nieprawidłowo naostrzone

      Grat przy obcinaniu 

      • Tępe narzędzie tnące
      • Wiertło nie przechodzi całkowicie przez element konstrukcyjny 

      Wiertło szybko się tępi 

      • Za mały posuw
      • Za mała prędkość wrzeciona 
      • Niewystarczające smarowanie przez środek chłodzący 

       

    Obrabianie tworzyw sztucznych

    • Podczas obróbki tworzyw sztucznych wzmocnionych włóknami węglowymi i szklanymi należy wziąć pod uwagę następujące czynniki:

      Narzędzia

      • Stosować narzędzia pełnowęglikowe (VHM), a idealnym rozwiązaniem są narzędzia z diamentów wielokrystalicznych (PKD)
      • Używać narzędzi dobrze zaostrzonych 
      • Przeprowadzać regularną kontrolę narzędzi z uwagi na ścierne działanie obrabianego materiału

      Mocowanie półwyrobów 

      • Mocowanie w kierunku wytłaczania (największa odporność na ściskanie) 
      • Stosować możliwie małe siły mocowania

      Ogrzewanie wstępne

      • Dla dalszej obróbki godne zalecenia może być ogrzanie wstępne półwyrobu

      Obróbka

      • Sfrezować strefy brzegowe z obu stron półwyrobu:
        • Idealnym rozwiązaniem jest proces frezowania z każdej strony z maksymalną głębokością skrawania 0,5 mm
        • Zapewnia to jednorodny rozkład naprężeń w półwyrobie
        • Efektem jest wyższa jakość elementu konstrukcyjnego
    • Częściowo krystaliczne, niewzmacniane materiały - TECAFORM AH / AD natural, TECAPET white i TECAPEEK natural są materiałami odznaczającymi się bardzo dużą stabilnością wymiarową i zrównoważonymi właściwościami mechanicznymi. Materiały te są bardzo dobrze skrawalne i zasadniczo skłonne do tworzenia krótkich wiórów. Mogą być skrawane z bardzo dużym dosuwem narzędzia i z dużymi posuwami.

      Zasadniczo należy jednak podczas obróbki zwracać uwagę na możliwie małą ilość doprowadzanego ciepła, gdyż szczególnie TECAFORM oraz TECAPET mają dużą skłonność do skurczu wtórnego wynoszącego nawet do ~2,5 %, wskutek czego w przypadku lokalnego przegrzania może dochodzić do wypaczenia. W przypadku wspomnianych powyżej materiałów można przy optymalnych parametrach skrawania uzyskiwać bardzo małe chropowatości.

    • TECAST T natural, TECAMID 6 natural i TECAMID 66 natural są materiałami na bazie poliamidów. W przeciwieństwie do materiałów wspomnianych powyżej należy w przypadku poliamidów zwracać uwagę na fakt, że z natury zachowują się one jak materiały kruche i twarde; ich stan określa się także jako „spritzfrisch“. Z uwagi na swoją strukturę chemiczną poliamidy są jednak skłonne do wchłaniania wilgoci. Ta właściwość zapewnia im bardzo dobrą równowagę pomiędzy odpornością na obciążenia dynamiczne i wytrzymałością.

      Wchłanianie wilgoci przez powierzchnię prowadzi w przypadku półwyrobów i elementów konstrukcyjnych o małych wymiarach do w przybliżeniu stałego rozkładu wilgoci w całym przekroju. Przy większych rozmiarach półwyrobów - zwłaszcza w przypadku prętów okrągłych (płyt) o średnicy (grubości) od 100 mm wzwyż - zawartość wilgoci maleje od warstwy zewnętrznej ku wnętrzu.

      W niekorzystnych przypadkach środek jest kruchy i twardy, podczas gdy obszary zewnętrzne są odporne na obciążenia dynamiczne. Gdy dochodzą do tego naprężenia wewnętrzne, których powstawanie związane jest z technologią wytłaczania, to kryje się w tym pewne ryzyko pęknięć naprężeniowych podczas skrawania.

      Dodatkowo należy brać pod uwagę fakt, iż następstwem wchłaniania wilgoci są zmiany wymiarowe materiału. To „pęcznienie“ musi być wkalkulowane w projektowanie i obróbkę elementów konstrukcyjnych z poliamidu. Wchłanianie wilgoci przez półwyrób (kondycjonowanie) odgrywa przy tym istotną rolę w przypadku skrawania. Zwłaszcza cienkościenne elementy konstrukcyjne (do ~10 mm) mogą wchłonąć do 3 % wilgoci. Obowiązuje ogólna zasada:

      Wchłonięcie wilgoci w ilości 3% powoduje zmianę wymiarów o ok. 0,5% !

      Skrawanie TECAST T natural:

      • Materiał skłonny do tworzenia krótkich wiórów
      • Dzięki temu jest dobrze skrawalny

      Skrawanie TECAMID 6 natural i TECAMID 66 natural:

      • Tworzą wiór wstęgowy. 
      • Konieczne może być częste usuwanie wiórów z narzędzia / detalu obrabianego
      • Aby dla uniknięcia zakłóceń procesu wytwarzać możliwie szybko pękający wiór, ważne jest:
        • Stosowanie idealnych parametrów skrawania
        • Dobór odpowiedniego narzędzia

      Ogólnie przy większych wymiarach (np. pręt okrągły > 100 mm oraz płyty o grubości ścianki > 80 mm) i przy obróbce skrawaniem w pobliżu środkowego obszaru detalu zalecamy jego wstępne podgrzewanie do temperatury 80 – 120 °C w celu uniknięcia pęknięć naprężeniowych podczas procesu obróbczego.

    • TECANAT natural, TECASON natural, TECAPEI natural są materiałami amorficznymi. Materiały te są bardzo podatne na pęknięcia naprężeniowe przy kontakcie z agresywnymi mediami, takimi jak oleje i smary lub ciecze chłodząco-smarujące. Z tego powodu przy skrawaniu tych materiałów należy jak najbardziej rezygnować ze stosowania środków chłodząco-smarujących lub stosować na przykład media na bazie wody.

      Parametry skrawania powinny być również dobierane stosownie do specyficznych właściwości obrabianego materiału.

      • Nie stosować zbyt wysokich posuwów
      • Unikać zbyt dużych nacisków
      • Unikać nadmiernych sił skrawania
      • Stosować raczej duże obroty
      • Stosować odpowiednie, ostre narzędzia

      Przy projektowaniu elementów konstrukcyjnych zwracać uwagę, aby 

      • Konstrukcja detalu powinna uwzględniać możliwości materiału amorficznego
      • Unikać sił ścinających (uwarunkowanych konstrukcją i występujących przy obróbce)
      • Projektować krawędzie / geometrie stosownie do materiału (wybierać raczej lekko zaokrąglone krawędzie wewnętrzne)

      Przy uwzględnieniu odpowiednich parametrów skrawania można produkować z tych materiałów detale o bardzo stabilnych wymiarach i bardzo wąskich tolerancjach.

    • Materiały z zawartością PTFE (np. PTFE, TECAPEEK TF, TECAPEEK PVX, TECATRON PVX, TECAPET TF, TECAFORM AD AF) często wykazują mniejszą wytrzymałość mechaniczną.

      Przy obróbce PTFE należy zwracać uwagę na następujące zjawiska

      • Materiały te mają skłonność do ciągnięcia się za frezem
        • Wyraźnie wzrasta chropowatość powierzchni (tworzenie włosków i czubków, szorstka powierzchnia)
      • Unikać wtórnego skrawania przez frez  
        • Również prowadzi do bardziej szorstkiej powierzchni 
      • Konieczny może być dodatkowy „proces skrawania wykańczającego” w celu wygładzenia czubków aż do uzyskania pożądanej jakości powierzchni
      • Często konieczne jest także usuwanie gratu

      Stosować odpowiednie siły mocujące, aby uniknąć odgnieceń na obrabianym materiale, a tym samym niedokładności wymiarowych elementu konstrukcyjnego. 

    • Grupy produktów TECASINT 1000, 2000, 3000, 4000 i 5000 mogą być obrabiane na sucho lub na mokro na dostępnych na rynku obrabiarkach do metali.

      Narzędzia

      • Stosować narzędzia pełnowęglikowe
      • Dobrze nadają się narzędzia z takimi kątami ostrzy jak przy obróbce aluminium
      • Do produktów TECASINT o dużym stopniu wypełnienia włóknami szklanymi lub kulkami szklanymi stosować narzędzia z ostrzami diamentowymi lub ceramicznymi

      Obróbka

      • Duże prędkości skrawania i małe posuwy w połączeniu z obróbką na sucho zapewniają lepszy wynik
      • Obróbka na mokro zwiększa siłę skrawania i sprzyja tworzeniu się gratu, jest jednak godna polecenia z uwagi na wydłużenie okresu trwałości narzędzia
      • Stosować frezowanie współbieżne dla uniknięcia wykruszeń
      • Na ogół nie jest konieczne międzyoperacyjne odprężanie termiczne materiału

      Z uwagi na podwyższone pochłanianie wilgoci przez poliimidy wskazane jest zgrzewanie tych detali w folii do pakowania próżniowego. Otwiera się ją dopiero przed użyciem, aby w przypadku detali o bardzo wysokich wymaganiach jakościowych uniknąć zmian wymiarów wskutek wchłaniania wilgoci. 

    • TECATEC jest materiałem kompozytowym na bazie poli-aryloeteroketonu z 50- lub 60-procentowym udziałem ciężarowym tkaniny z włókien węglowych. Z tego powodu skrawanie TECATEC jest znacznie bardziej pracochłonne niż skrawanie produktów wzmocnionych krótkim włóknem. Z uwagi na warstwową strukturę materiału 
      podczas niewłaściwego skrawania może dochodzić do występowania różnych efektów:

      • Pęknięcia krawędzi skrawającej
      • Rozwarstwienia
      • Strzępienie się 
      • Wykruszanie włókien

      W związku z powyższym dla tego materiału konieczna jest specyficzna obróbka, która musi być określana dla poszczególnych przypadków w zależności od właściwości elementu konstrukcyjnego.

      Projektowanie usytuowania detalu w półwyrobie

      Przydatność TECATEC do określonego zastosowania oraz jakość gotowego detalu zależą w pierwszym rzędzie od usytuowania elementu konstrukcyjnego w półwyrobie. 

      Już w fazie projektowania koniecznie musi być uwzględniane ułożenie tkaniny włóknistej, przede wszystkim ze względu na rodzaj obciążenia występujący w danym zastosowaniu (rozciąganie, ściskanie, zginanie) oraz późniejszą obróbkę wiórową.

      Narzędzie skrawające i materiały narzędziowe

      Dla zapewnienia dłuższych okresów żywotności w porównaniu z narzędziami z węglików spiekanych i ze stali szybkotnącej o podwyższonej wydajności zalecamy używanie

      • Narzędzi z diamentów wielokrystalicznych (PKD)
      • Narzędzi ceramicznych
      • Narzędzi z powłokami tytanowymi
      • Narzędzi z powłoką funkcjonalną (technologia plazmowa)

      Oprócz większej trwałości narzędzia te pomagają wyraźnie zminimalizować posuwowe siły skrawania, jeżeli są one projektowane stosownie do specyficznych właściwości materiału obrabianego. 

      • Wybierać umiarkowaną ostrość ostrzy
      • Ustalić dobrą równowagę pomiędzy jakością powierzchni (bardzo ostre ostrza) i okresem trwałości narzędzia (bardziej tępe ostrza)
      • Zaprojektować geometrię freza tak, aby włókna były przecinane, w przeciwnym razie powstaje niebezpieczeństwo strzępienia się włókien
      • W przypadku półwyrobów z TECATEC z uwagi na duże działanie ścierne włókien węglowych koniecznie należy się liczyć z regularną wymianą narzędzi
        • Unikanie zbyt dużego wzrostu temperatury i wypaczania się detalu z powodu zbyt tępych narzędzi

      Obróbka

      • Podczas procesu skrawania równoległego do tkaniny włóknistej ryzyko wykruszeń i powstawania gratu jest większe niż przy obróbce prostopadłej do tkaniny włóknistej
      • Dla zachowania wąskich tolerancji elementy konstrukcyjne mogą być podczas wytwarzania nawet kilkakrotnie poddawane odprężaniu termicznemu.
      • Z uwagi na stosunkowo dobre przewodnictwo cieplne, wynikające z dużego udziału włókien, należy oczekiwać dobrego rozkładu ciepła w obrabianym detalu. Dlatego zalecamy skrawanie tego materiału na sucho

      Parametry skrawania i parametry narzędzi

      Zalecamy zwracanie uwagi na następujące parametry:

      • Unikać dużych posuwowych sił skrawania
      • Dobierać bardzo duże kąty wierzchołkowe (150 – 180°)
      • Nastawiać bardzo małe posuwy (ok. < 0,05 mm/min)
      • Stosować duże szybkości skrawania (ok. 300 – 400 m/min)

      Powyższe informacje powinny stanowić dla Państwa pierwszą pomoc przy skrawaniu TECATEC, szczegółowe wskazówki są uzależnione od poszczególnych przypadków.

    zakup i dostawa

    • Nasza firma przywiązuje dużą wagę do starannego rozpatrywania reklamacji klientów. W każdym przypadku reklamacji, staramy się uczyć na własnych błędach. Nasze produkty i procesy poddajemy krytycznej ocenie i przeprowadzamy wyczerpujące testy. W celu wyciągnięcia właściwych wniosków z reklamacji, niezbędna jest współpraca z  klientami. Ważne jest, abyśmy mieli do dyspozycji wszystkie istotne informacje. W przypadku reklamacji, które są trudne do opisania, najlepiej jest dostarczyć zdjęcie lub próbkę do oceny. Porozmawiaj z nami na temat rozpatrywania reklamacji klientów.